Een van de meesterwerken van de literatuur, die ik nu eindelijk heb gelezen, en het is een roman die zijn reputatie alle eer aandoet.
De roman brengt het relaas van een Duits soldaat in de Vlaamse polders tijdens de Eerste Wereldoorlog. Of eerder van hemzelf en zijn divisie. Het boek is niet alleen een aanklacht tegen de verschrikkingen van de oorlog en het leed dat aan jongens wordt aangedaan die zelfs niet weten wat ze daar doen, het is tegelijk ook literair een van de eerste echt moderne romans.
De stijl van Remarque is direct en elliptisch. Hij beschrijft enkel scènes, geen context. Hij is direct in de actie en vertelt wat er gebeurt met zijn vrienden Tjaden en Müller zonder dat we eigenlijk achtergrond of beschrijving krijgen, hij vertelt over loopgrachten en beschietingen en ratten en doden zonder verdere kommentaar. Het is zo. Die realiteit hoeft geen verdere uitleg. Hij schrijft ook in de tegenwoordige tijd. Het effect hiervan op de lezer is krachtig. Je hoort erbij. Maar het is niet allemaal kommer en kwel. Er zijn ook seksuele escapades tussen, en culinaire ... maar die andere aspecten maken het zinloos vergooien van jonge levens alleen maar scherper.
Het boek is ook een scherpe aanklacht tegen de oorlog en de verwoesting van jonge levens. Ook wie niet stierf, ging getekend door het leven. Het boek is dan ook "een poging om een verslag te brengen van een generatie die verwoest werd door de oorlog". Ondanks het feit dat Remarque, die zelf gewond geraakte door Brits geschut in de Grote Oorlog, geen politiek standpunt inneemt, was ook zijn beschrijving als anti-patriottisch beschouwd, iets wat we ons vandaag moeilijk kunnen voorstellen.
Zijn roman werd dan ook verboden door de nazi's.
Een absolute must.
No comments:
Post a Comment