Tuesday, April 21, 2015

Julian Barnes - Levels Of Life (Vintage, 2014) ****


Het is moeilijk om zijn vorige roman "Sense Of An Ending" te overtreffen, maar "Levels of Life" komt in de buurt.

Deze korte roman is een ode aan de liefde, en opgedragen aan zijn echtgenote Pat Kavanagh, die overleed in 2008.

Om die ode aan de liefde vorm te geven, grijpt hij terug naar het verhaal van de eerste balonvaarders, de avonturiers die hun leven riskeerden om verder en hoger te gaan dan de anderen, die onbezonnenen die vanuit hun hoogmoed dachten de wetten van de natuur (en van God) te mogen trotseren.

Barnes maakt er naar goede gewoonte een pareltje van. Het eerste deel, "The Sin Of Height" geeft een historisch overzicht van de eerste balonvaarders, van de reacties van kommentatoren uit die tijd, en van Nadar, de eerste luchtfotograaf. Het tweede deel, "On The Level", brengt mensen samen, hier, de actrice Sarah Bernhardt en de balonvaarder Fred Burnaby, een diepe maar uiteindelijk onmogelijke liefde tussen twee sterke persoonlijkheden.

"We live on the flat, on the level, and yet - and so - we aspire. Groundlings, we can sometimes reach as far as the gods. Some soar with art, others with religion; most with love. But when we soar, we can also crash. There are few soft landings ... Every love story is a potential grief story. If not at first, then later. If not for one, then for the other. Sometimes, for both".

Deel drie, "The Loss Of Depth" wordt het persoonlijke verhaal van Julian Barnes en Pat Kavanagh, een verhaal van liefde en verdriet, na meer dan dertig jaar huwelijk, maar eigenlijk is het geen verhaal, eerder een lange mijmering over verdriet en rouw.

"We go in dreams, and we go drown in memory. And yes, it is true, the memory of the earlier times does return, but in the meanwhile we have been made fearful, and I am not sure it is the same memory that returns. How could it be, because it can no longer be corroborated by the one who was there at the time. What we did, where we went, whom we met, how we felt. How we were together. All that. 'We' are now watered down to 'I'. Binocular memory has become monocular."

Is dit literatuur? Zonder plot, zonder verhaal? Zeker. En we kunnen Barnes alleen feliciteren met zijn eigen aanpak van het onderwerp, voorbij de conventies van genres en stijl. Een heel eerlijk en emotioneel diep persoonlijk verslag. Niet opwekkend, maar oprecht. En dat is al heel wat in deze dagen van oppervlakkigheid.


No comments: