Een ietwat ouder boek, me aangeraden door een Duitse collega (danke, Satu!), en eigenlijk verbluffend. Johnson beschrijft het leven van Gesine Cresspahl die met haar dochtertje naar New York is verhuisd. Op zich niets speciaals, maar Johnson slaagt erin om met de New York Times als chronometer, dag na dag het verhaal te brengen van Gesine, maar tegelijk ook dat van haar moeder in Londen en van haar grootouders in Jerichow in (Oost-)Duitsland. De verhalen van de drie generaties zijn perfect door elkaar geweven en geven tegelijk een beeld van de "Zeitgeist" in elk van die periodes, niet alleen de geschiedenis zelf, maar ook de manier waarop mensen naar elkaar keken : sociaal, raciaal, religieus, ideologisch, maar dit alles bekeken vanuit het perspectief van 1967, het jaar waarin Gesine haar mijmeringen optekent ten behoeve van haar tienjarige dochter Marie. En door de verslagen van de New York Times, komt ook Amerika en de rest van de wereld binnengesijpeld : Viëtnam, studentenprotesten, de koude oorlog, de ontdekking van de 'ruimte'.
Nodeloos te zeggen dat dit een roman is met een grote densiteit, er gebeurt heel veel in, en dit in verschillende vertellagen, maar ook narratief en psychologisch. Die densiteit maakt het niet eenvoudig om lezen, ook al omdat Gesine niet altijd alles vertelt. Soms heb je het raden naar wat haar motiveert in bepaalde situaties, maar pas later ga je de context beter begrijpen.
Het is één van die boeken die ver uitsteekt boven het maaiveld, niet alleen door zijn complexiteit, maar door zijn diep graven in het leven van één persoon, en die gedachten en gevoelens laat primeren boven handeling, en als het boek dan uit is, dan denk je nog dat je die Gesine Cresspahl niet hebt kunnen vatten. En misschien is dat goed ook.
No comments:
Post a Comment