Sunday, May 20, 2012

Martin Amis - Success (Jonathan Cape, 1978) ****


Wachtend op "The State of England: Lionel Asbo, Lotto Lout", de nieuwste van Amis die later dit jaar uitkomt, heb ik "Success" zijn derde roman gelezen, zodat ik op die nieuwkomer na al zijn romans heb gelezen.

 Het verhaal is dat van Terrence Service, een jongetje uit een arbeidersgezin dat wordt geadopteerd door een welgestelde familie nadat zijn moeder en zusje zijn vermoord door de vader. De echte zoon van de adoptiefamilie, Gregory Riding, heeft hier nogal gemengde gevoelens bij. De roman bestrijkt een jaar van hun leven als jongvolwassenen in London, samen hokkend op een appartement van de Ridings. Zowel Terrence als Gregory vertellen alternerend dezelfde gebeurtenissen, elk vanuit hun perspectief en persoonlijkheid.

Terry werkt als bediende, worstelt met zijn gebreken en afkomst, en kent geen succes bij de vrouwen. Gregory is een soort dandy, met het goede uiterlijk, veel aandacht voor uiterlijk, culturele verfijning en status, en leeft van seksuele avonturen. Ze zijn zo ongeveer elkaars tegenpool. Dat de situatie doorheen de roman verschuift is redelijk voorspelbaar, maar geen domper op de pret. Het keerpunt is de aankomst in Londen van hun zus Ursula, die zowel onschuld als verpletterende morele schuld met zich meebrengt.

 Amis' pen is zoals gebruikelijk gedrenkt in vitriool en de manier waarop hij beide vertelperspectieven even geloofwaardig naast elkaar plaatst is verbluffend, en het elitaire en verwaande taalgebruik van Gregory heeft me meer dan eens in lachen doen uitbarsten.

 Lukraak twee paragrafen

 Een beschrijving van de zomer : "Summer is well and truly on its way, it bores me to report. A span of trite sun heats me awake each morning in my vast bed. The empty afternoons fill the world with beach fatigue as the sun completes its slow lob across the sky. At evening, in the thin final glow, the skyline takes forever to become itself, as if the vapidly grinning day drained it of all life, all secrets. Cities are winter things."

 De beschrijving van het koppel dat de kunstgalerij beheert waar Gregory werkt.

 "As a connoisseur of ennui, as satiety's scholar, I'm always taken aback to see them arrive here each day, still together, still arm in arm, still soliticitously aware of one another as sexual beings. They are in their middle or late thirties. (...) 'Ooh, it's so cold today,' says the thick-hipped woman to the disgustingly fit little unit of a man under whose whippety pummelings she has staked herself out on the rack of bedroom boredom. 'Not much warmer in here', says the pepper-haired man to the faintly moustachioed, pungently menopausal hillock of a woman through whose doomed forestry he has cantered baying for a decade of neuter night-times.(...) My God, no wonder they're swingers, no wonder they play pimp and whore, no wonder they're desperate, absolutely desparate, for a taste of me".

 Zo scherp als we hem kennen, meedogenloos, vreselijk als beschrijving van de condition humaine, maar tegelijk zo meesterlijk amusant en literair interessant.

 Enjoy!

No comments: