Mario Vargas Llosa - The Bad Girl (Farrar, Strauss and Giroux, 2007) ****

Mario Vargas Llosa is zonder enige twijfel één van de grootste schrijvers van het moment. De Peruviaan heeft al enkele schitterende romans op zijn naam staan, waarvan "The War Of The End Of The World" en "The Feast Of The Goat" absolute aanraders zijn. Vargas Llosa is een post-modern schrijver die vaak stijlen vermengt, of er zelfs mee experimenteert (zoals zijn volledig in de jij-persoon geschreven homage aan Gauguin). In "The Bad Girl" grijpt hij qua stijl terug naar de roman van de 19e eeuw, met verwijzingen naar zowel Flaubert, Hugo als de grote Russen. Het boek beschrijft lineair-chronologisch het verhaal van een jonge Peruviaan die verliefd wordt op een jonge Chileense. Hij is "the good boy" en zij is "the bad girl", een hedendaagse Madame Bovary. Zijn enige betrachting is om in Parijs te wonen, wat hem ook lukt. Zij is veel ambitieuzer en wil rijk zijn en vrij. Hun relatie jo-joot doorheen hun leven, van even samen naar weer weg van elkaar, omdat zij één van de meest onvoorspelbare figuren is die ooit in een roman zijn opgetreden : ze is sympathiek en aantrekkelijk, maar tegelijk ook weerzinwekkend en verachtelijk. En Vargas Llosa slaagt ook hier om een karakter op papier te zetten zoals alleen zijn 19e eeuwse voorbeelden het konden. De lineaire verteltrant, maar ook het bijna klinisch beschrijven van de gebeurtenissen typeren volledig de ingesteldheid van de wat saaie ik-figuur, die misschien wel goed is, maar een waarschijnlijk even monotoon als voorspelbaar bestaan leidt. "The bad girl" daarentegen leeft met een duidelijk doel voor ogen, en met één methode : de rijke man vinden, maar ze rijdt zichzelf gewoon vast, de keerzijde van de rijkdom is het opgeven van vrijheid en persoonlijke keuzemogelijkheden. En Vargas Llosa brengt dit alles op meesterlijke manier : om het ik-personage nog meer kleurloosheid te geven, geeft hij hem een job als vertaler en tolk - iemand die niets te vertellen heeft, tenzij doorgeven van wat anderen zeggen. Of zoals één van zijn collega's het formuleert "Like our profession as interpreters, another way of always being a foreigner, of being present without being present, of existing but not existing". Het boek gaat over liefde in zijn meest extreme vormen, van onvoorwaardelijke liefde, tot onuitbare liefde, tot onderworpenheid ("I don't know if what I feel for Fukuda is love. But never in my live have I depended so much on anyone the way I depend on him. The truth is he can do whatever he wants with me"). Maar het verhaal gaat nog verder dan dit, het gaat ook om globalisering, het ontvluchten van armoede en het ook willen maken in deze wereld, de keuze tussen rationaliteit en zekerheid tegenover emotionaliteit en irrationaliteit, zoekend naar individuele oplossingen, nippend aan structurele mogelijkheden zoals politiek en internationale organisaties en guerilla en heropbouw. Vargas Llosa is een meester in het verweven van de vele lagen. En ja, het is ook een moderne roman. De seks is onverbloemd weergegeven, in alle details, onbeschroomd, maar niet puberachtig zoals bij Houlebecq.

Een zeer aangrijpend verhaal. Meer dan eens had ik de krop in de keel. Een prachtig personage, die bad girl, de "niña mala", en het geheel steekt meer dan vernuftig in elkaar, ondanks de wat oubollige vertelstijl, maar die is uitermate functioneel in deze roman. Niet zijn beste, maar wel de moeite.