Wednesday, August 6, 2014

Arthur Herman - The Cave And The Light (Random House, 2014) ****


Ondanks jaren filosofie aan de universiteit en de gekende wetenschap dat de "oude Grieken" ons denken hebben bepaald, heeft het tot de lektuur van "The Cave And The Light" geduurd voor het belang van Plato en Aristoteles echt tot me doorgedrongen zijn.

Amerikaans historicus Arthur Herman wandelt ons doorheen de geschiedenis van filosofie, wetenschap, theologie en kerkelijke dogma's, maar ook in de politiek en haar ideologieën, doorheen de millenia, op zoek naar de invloed van beide Griekse filosofen, en die is niet mis. Plato's ideeën werden door zijn leerling Aristoteles verworpen, en beide filosofen creëerden hun eigen school, de Academie voor de een, het Lyceum voor de ander, maar uiteraard niet alleen letterlijk. Plato's visie gaat uit van de abstracte "vorm" die aan de basis ligt van elke zichtbare, en onvolmaakte werkelijkheid. Die zuiverste abstractie is de diepste realiteit waar onze wereld slechts een flauw afkooksel is. Voor Aristoteles is de waarneming de basis van alle denken. Maar beiden filosofen beperkten hun werk niet tot filosofie in zijn zuiverste vorm. Zowel Plato als Aristoteles hadden een visie op politiek, een visie op kunst en de ziel. Aristoteles legde de basis van onze empirische wetenschappen met zijn biologische werken, en uiteraard de basis van de logica.

Geen wonder dat Plato veel aanhang vond bij grote religies en totalitaire regimes, en Aristoteles bij de wetenschap en de democratische gedachte, maar uiteraard is dit oordeel te ongenuanceerd, en Herman is een perfecte begeleider om voordelen van beide scholen te vinden in onze geschiedenis. Je krijgt dus tweeduizendvijfhonderd jaar geschiedenis voorgeschoteld, gebundeld in zeshonderd bladzijden, en alle belangrijke evoluties in ons denken en onze samenleving gezien vanuit de invloed van Plato en Aristoteles.

Een absolute 'must' voor wie dieper inzicht wil in de diepste wortels van onze huidige beschaving, maar het is tevens ook boeiende lektuur.


No comments: